Wat als hier de stroom uitvalt?

Een kunst en antiekbeurs waar het licht uitvalt en kostbare objecten verdwijnen. Om nog te zwijgen van haperende datacenters en operatiekamers die stil komen te liggen.

Als de stroom uitvalt is het chaos. Huub van Raamsdonk van het energiebedrijf Elinex uit Ridderkerk (50 medewerkers, omzet €13,5 mln) weet er alles van. Nog onlangs waren er vier grote stroomstoringen op rij in zijn thuisregio Rijnmond, het industriële hart van Nederland. Dankzij zijn noodstroomvoorzieningen konden de gevangenis Schiemond, de Rotterdamse rechtbank, het Erasmus Medisch Centrum en andere ziekenhuizen blijven functioneren.

Noodstroomvoorziening
Elinex is gespecialiseerd in noodstroomvoorzieningen. Oprichter en directeur Van Raamsdonk (55) ziet het aantal stroomstoringen toenemen. ‘Er zijn er gemiddeld vier per week. In februari was er een periode dagelijks sprake van een stroomstoring.’ De ondernemer begon 25 jaar terug met een mts-diploma op zak. Hij probeerde bedrijven in Gouda te interesseren in noodstroom. ‘Het was bellen vanaf mijn zolderkamer.’ Maar ook de maatschappelijke implicaties van storingen prikkelden hem. ‘Dit is een leuk vak. Je zit midden in de actualiteit.’

Hij sloot onlangs een deal met online nieuwsplatform Dichtbij.nl. Als er weer eens een stroomstoring is, zoals woensdag in de Vechtstreek, verschijnt Van Raamsdonk in een filmpje op de lokalenieuwssite. Daar legt hij geduldig uit wat een stroomstoring behelst. En voor ouderen spreekt hij sussende woorden: ‘U hoeft zich geen zorgen te maken, de meeste ziekenhuizen beschikken over dubbele noodaggregaten.’

Onderhoud
Inmiddels runt hij een middelgroot bedrijf dat actief is in de Benelux. Anders dan de concurrenten zit Elinex niet vast aan één producent van noodstroominstallaties. Van Raamsdonk: ‘Naast handel in producten en het uitvoeren van projecten voor bedrijven en instellingen plegen we onderhoud aan allerlei apparatuur. We zijn een onafhankelijke speler.’

De gevolgen van stroomstoringen zijn enorm. Delen van het maatschappelijk verkeer komen stil te liggen, wat leidt tot economische schade die in de miljoenen euro’s kan lopen. Daarnaast wordt de samenleving met de voortschrijding van de informatietechnologie en de komst van meer elektrische apparaten steeds afhankelijker van stroom.

Liberalisering energiemarkt
Netbeheer Nederland meldde over 2011 verbeterde cijfers over stroomstoringen ten opzichte van het vijfjaarlijks gemiddelde: 23 storingsminuten tegen gemiddeld 30. Van Raamsdonk plaatst vraagtekens bij deze cijfers. De belangenbehartiger van zakelijke verbruikers, de VEMW, maakt een ander punt: ‘Voor een ondernemer is van belang wat de kans is op een storing op zijn aansluiting in zijn regio en de verwachte duur van die onderbreking.’

Van Raamsdonk ziet een verband tussen het aantal storingen en de liberalisering van de energiemarkt. ‘Nu de stroomvoorziening in private handen komt, is niet langer de technische maar de economische levensduur van materieel uitgangspunt.’ Dat is aanmodderen tot het materieel het begeeft. Veroudering van de netten en toenemend gebruik ervan eisen hun tol. Volgens de energieleveranciers zouden de netten zeventig jaar moeten meegaan. Van Raamsdonk: ‘Grotendeels klopt dat. Maar het geldt voor 80% van de onderdelen; de overige 20% gaat korter mee en veroorzaakt de storingen.’

‘Uninterrupted power supply’
Elinex is een grote speler in installaties die continu elektrische voeding verzorgen — ‘uninterrupted power supply’. Daarnaast is het bedrijf actief met noodstroomaggregaten die dienst doen als tweede elektriciteitsnet om zo het elektrisch vermogen tijdens langdurige storingen of uitval te garanderen. Voor datacenters en ziekenhuizen een basisvoorwaarde. Ook richt Van Raamsdonk zich op manieren om zuiniger om te gaan met stroom. In Austin, Texas, kwam hij vier jaar terug in contact met nieuwe technologie van het bedrijf Active Power. Daarbij neemt een vliegwiel de rol van accu’s of batterijen over.

Elinex heeft 23 van deze energiezuinige installaties staan. Ze kosten €100.000 per stuk. In het Radboudziekenhuis in Nijmegen staan er vijf op diverse locaties. Dit levert de instelling volgens Van Raamsdonk op jaarbasis een besparing aan stroom op van ongeveer €60.000. Ook het Universitair Medisch Centrum Utrecht werkt met installaties op basis van vliegwieltechnologie.

Impulsieve stijl
Van Raamsdonk investeerde nog meer. ‘Op het dieptepunt van de crisis zetten we de organisatie op scherp. Ik heb een impulsieve stijl van leiden. Maar als je bedrijf groter wordt, werkt dat niet. We lichtten onze activiteiten en processen door, richtten een nieuwe organisatiestructuur in en scherpten de procedures aan.’

Achteraf was de slag naar een efficiëntere en effectievere organisatie goed getimed want Elinex opereert in een markt waar de druk op de marges toeneemt. Deze ontwikkeling baart Van Raamsdonk zorgen. ‘Het wordt lastiger om ons marktaandeel op peil te houden.’ Ook andere spelers als ABB, GE, Schneider Electric hebben onderdelen die zich op de markt van de noodstroomvoorzieningen begeven.